Qeexid
(f.g) U aa.:cid, cid kale oo dakano ka gashay ka gudid.
Qeexid Xigta
(f.mg) U aa.: wax dhacay cid ku tuhmid.
Afjire - Qeexitaan & Macnaha Ereyada Afka Soomaaliga
Qor erayga aad rabto, kaddibna hel macnahiisa!
aanee
[-neeyay, -naysay]
f.gTusaalooyinka Isticmaalka
Tusaale
“Waxyeelada baabuurka gaartay waxaaloo aaneynayaa taxaddar la'aanta shufeerka”.
Qaab-dhismeedka (Naxwe)
Fal / verb
Gudbe / transitive
Tusaale
Ogeysiis! qoraalkan, waa tusaale la xariir erayga aanee oo kali ah:
Erayo La Mid Ah
ammaanee
f.g2
Labdhedig: -neeyay, -naysay
Qeexid: Qof amashay ammaan siin; nabadgelyo siin.
Qaabnaxweedyada: f.g2
f (Fal) - Fal (verb) [Qeyb: naxwe]
caanee
f.g2
Labdhedig: -neeyay, -naysay
Qeexid: Caano wax ku darid.
Qaabnaxweedyada: f.g2
f (Fal) - Fal (verb) [Qeyb: naxwe]
aan
mu.dhm.y
Qeexid: Magacuyaal tilmaama qofkakoowaad ee kelida ah (hadlaha ama waxqoraha).
Qeexid Xigta: ld aannu.
Qaabnaxweedyada: mu.dhm.y
mu (magacuyaal) - magacuyaal (pronoun) [Qeyb: naxwe]
dhm (Dhimman) - Dhimman (clitic) [Qeyb: naxwe]
y (yeele) - yeele (subject) [Qeyb: naxwe]
aan
qr.diid
Qeexid: Qurub tilmaamaya in weertutahay weer diidmo, weer xor ah ama midaanahayn tu ay tahayba. Tus. “Miyaan fadhigiila qaban?”, “Yaan lacag la siin!”, “Wiilka aanimaanini waa Cali”. ld an.
Qaabnaxweedyada: qr.diid
qr (qurub) - qurub (particle) [Qeyb: naxwe]
diid (Diidmo) - Diidmo (negation) [Qeyb: naxwe]
ihaanee
f.g2
Labdhedig: -neeyay, -neysay
Qeexid: Cid ihaano u geysasho.
Qaabnaxweedyada: f.g2
f (Fal) - Fal (verb) [Qeyb: naxwe]
aano
m.dh
Qeexid: Dhibaato hore oo ciddii loo geystayaanay illaawin; godob; utun; dakano.
Qaabnaxweedyada: m.dh
m (magac) - magac (noun) [Qeyb: naxwe]
dh (Dheddig) - Dheddig (feminine) [Qeyb: naxwe] [Jinsi: dh]
macaanee
f.g2
Labdhedig: -neeyay, -neysay
Qeexid: Wax macaan ka dhigid. ld macee.
Qaabnaxweedyada: f.g2
f (Fal) - Fal (verb) [Qeyb: naxwe]
irmaanee
f.g2
Labdhedig: -neeyay, -naysay
Qeexid: Wax irmaan ka dhigid. ld irmaani.
Qaabnaxweedyada: f.g2
f (Fal) - Fal (verb) [Qeyb: naxwe]
mataanee
f.g2
Labdhedig: -neeyay, -naysay
Qeexid: Mataano dhalid (nafley).
Qeexid Xigta: Labo walxood hal magac ka dhexaysiin.
Qaabnaxweedyada: f.g2
f (Fal) - Fal (verb) [Qeyb: naxwe]
xannaanee
f.g2
Labdhedig: -neeyay, -naysay
Qeexid: Cid daryeelid.
Qeexid Xigta: Dhaqaalayn; hayn.
Qaabnaxweedyada: f.g2
f (Fal) - Fal (verb) [Qeyb: naxwe]
fanee
f.g2
Labdhedig: -neeyay, -naysay
Qeexid: Faras la saaranyahay cid kale fan ka saarid. ld fangeli.
Qaabnaxweedyada: f.g2
f (Fal) - Fal (verb) [Qeyb: naxwe]
danee
f.g2
Labdhedig: -neeyay, -naysay
Qeexid: Caano la lulayo biyo yar ku darid.
Qeexid Xigta: Wax tixgelin dheeraad ah siin.
Qaabnaxweedyada: f.g2
f (Fal) - Fal (verb) [Qeyb: naxwe]
aafee
f.g2
Labdhedig: -feeyay, -feysay
Qeexid: Cid aafo gaarsiin.
Qaabnaxweedyada: f.g2
f (Fal) - Fal (verb) [Qeyb: naxwe]
aannu
mu.dhm.y
Qeexid: Magacuyaal tilmaamayaqofka koowaad ee wadarta ah (marka lagareebo lala hadlaha). Tus. “Xafiiska aannuaragnay waa xafiiskaada cusub”. ld aan1.
Qaabnaxweedyada: mu.dhm.y
mu (magacuyaal) - magacuyaal (pronoun) [Qeyb: naxwe]
dhm (Dhimman) - Dhimman (clitic) [Qeyb: naxwe]
y (yeele) - yeele (subject) [Qeyb: naxwe]
bannaanee
f.g2
Labdhedig: -neeyay, -neysay
Qeexid: ld bannee.
Qaabnaxweedyada: f.g2
f (Fal) - Fal (verb) [Qeyb: naxwe]
khayaanee
f.g2
Labdhedig: -neeyay, -naysay
Qeexid: Cid khayaano ku samayn. ld khayaamee, khiyaamee, khiyaanee.
Qaabnaxweedyada: f.g2
f (Fal) - Fal (verb) [Qeyb: naxwe]
khiyaanee
f.g2
Labdhedig: -neeyay, -neysay
Qeexid: ld khayaanee.
Qaabnaxweedyada: f.g2
f (Fal) - Fal (verb) [Qeyb: naxwe]
aabee
f.g2
Labdhedig: -beeyay, -beysay
Qeexid: Cid qaddarinama tixgelin siin.
Qeexid Xigta: Weel asal iyo xaydhmarin, si uusan biyaha, caanaha iwm uhabin.
Qaabnaxweedyada: f.g2
f (Fal) - Fal (verb) [Qeyb: naxwe]
aadaan
f.mg1
Labdhedig: -aamay, -aantay
Qeexid: Coddheer ugu yeerid muslimiinta waqtiyada salaadda.
Qeexid Xigta: Kor u qaylin neef riyo ahxanuun dartiis. ld aaddan2, eedaan2.
Qaabnaxweedyada: f.mg1
f (Fal) - Fal (verb) [Qeyb: naxwe]
aadaan
m.l
Qeexid: Ogeysiin cod dheer leh oo mu'addinku ugu yeero muslimiintawaqtiyada salaadda.
Qeexid Xigta: Ci' dheer oo neef riyoahi uu sameeyo marka uu xanuunsado. ldaadaamid, aaddan1, eedaan1.
Qaabnaxweedyada: m.l
m (magac) - magac (noun) [Qeyb: naxwe]
l (Lab) - Lab (masculine) [Qeyb: naxwe] [Jinsi: l]