Qeexitaan & Macnaha Ereyada Afka Soomaaliga

Qor erayga aad rabto, kaddibna hel macnahiisa!

Qeexid

"Astaan xoolaha lagu sunto oo u eg deelka xuruufta carabiga."

Qeexid Xigta

ld d (da').

Wadaag:

Tusaale

Ogeysiis! qoraalkan, waa tusaale la xariir erayga deel oo kali ah:

Intaanan u gudbin deelqaafkii maqaalada hore, aan aragtidayda ka dhiibto mawduuca ku saabsan Somaliland iyo gooni isu taageeda.
Weerar galabta lagu qaaday Guriga Gudoomiyaha Maamulka Shabeelada Dhexe uu ka deganyahay M/Muqdisho Weerarkaas oo la sheegay in lagu doonayay in la Afduubo Maxamed Cumar Deele.

Erayada u qoraal eg: `deel`

dee

Qeexid

dee fk. Qurub lagu soo jiidanayo foojignaanta qofka lala hadlayo. Tus. “Ila hadal dee! Dee, maxaad u yeeshay?”.

Wadaag:

deer

Qeexid

(-rar, m.l) Deerada keeda lab.

Qaabnaxweed & Naxwe

m.l

Wadaag:

deef

Qeexid

Garabka intiisa kore; qarqar.

Qaabnaxweed & Naxwe

m.dh

Wadaag:

deex

Qeexid

Dhul geed-gaab iyo caws ka baxaan oo badda xiga.

Qaabnaxweed & Naxwe

m.dh

Wadaag:

deen

Qeexid

D. ah: ceel ama daaqsin aan dad badan joogin.

Qaabnaxweed & Naxwe

m.dh.kh

Wadaag:

deelraac

Qeexid

Neef ido ah oo madaxa ilaa legga ka madow.

Qaabnaxweed & Naxwe

m.l

Wadaag:

deero

Qeexid

(-ooyin, m.l) Jaad ugaarta ka mid ah, cawsha ka yar, dib gaaban, dhinacyada laba diillimood oo madow ku leh oo raxan raxan isu raacda.

Qaabnaxweed & Naxwe

m.dh

Wadaag:

deeg1

Qeexid

D. ah: qof wax lahaa oo faqriyey.

ld deegid.

Qaabnaxweed & Naxwe

m.l

Wadaag:

deeb1

Qeexid

Caws weelasha lagu deebiyo, leh caleemo dhuudhuuban, ubax qodxo leh oo ka baxa bannaanada.

Dambas dhirta qaarkeed laga shido oo loo isticmaalo waxyaabo kala duwan sida dhayidda xoolaha, magdaynta hargaha iwm.

Dambas.

Qaabnaxweed & Naxwe

m.dh

Wadaag:

deeq2

Qeexid

Hanti aan deyn ahayn cid u baahan siin.

Wax, wax kale oo loogu talaggalay ku filnaansho.

Qaabnaxweed & Naxwe

f.mg1

Labdhedig

-qay, -qday

Wadaag:

deeqe

Qeexid

(-ayaal, m.l/dh) (kiim.) Atamka, ayoonka ama molikuyuulka bixiya lammaane elektaroon marka dabar elektaroon-wadaag ahi samaysmayo.

Qaabnaxweed & Naxwe

m.l

Wadaag:

deeg2

Qeexid

Istaag! ( fardaha ayaana loo adeegsadaa).

Qaabnaxweed & Naxwe

e.d

Wadaag:

deeg3

Qeexid

Qof cayrtoobid.

Qoor kacsi dartiis la caatoobid.

Fardo fuulid.

Qaabnaxweed & Naxwe

f.mg1

Labdhedig

-gay, -gtay

Wadaag:

deebi

Qeexid

(f.g) Weel caano lagu maalo deeb ku nadiifin.

(f.g) Harag qoyan si dhogortu uga dhacdo deeb marin.

(f.g) Xoolo cadheysan deeb ku dhayid. 4. (f.g) Digir si uusan bahal ugu dhalan deeb ku shubid. 5. (f.mg) Kaga d.: wax meel yiil wada dhammayn.

Qaabnaxweed & Naxwe

f.g

Labdhedig

-iyay, -isay

Wadaag:

deexo

Qeexid

U d.: qof, qof kale si daacad ah ugu warramid.

Hadal badan shubid; dalqamid.

Qaabnaxweed & Naxwe

f.mg3

Labdhedig

-xday, -xatay

Wadaag:

deeq1

Qeexid

/dh Hanti aan deyn ahayn oo cid u baahan la siiyo.

Qaabnaxweed & Naxwe

m.l

Wadaag:

degel

Qeexid

Saalada xerada ariga ama lo'da ku kabbisanta.

Meel muddo badan la degganaa.

Qaabnaxweed & Naxwe

m.l

Wadaag:

deeb2

Qeexid

deeb2 fk. D.na: dabadeed, kaddib.

Wadaag:

deelqaafi

Qeexid

Ka d.: maanso qaafiyaddeeda gefid.

Qaabnaxweed & Naxwe

f.mg2

Labdhedig

-iaya, -isay

Wadaag:

deelqaaf2

Qeexid

Ku d.: hadal meel ka dhac ah, aan daw lahayn qof ku dhihid.

Qaabnaxweed & Naxwe

f.mg1

Labdhedig

-fay, -ftay

Wadaag:

Qeexitaan & Macnaha Ereyada Afka Soomaaliga

Qor erayga aad rabto, kaddibna hel macnahiisa!

Qeexid

Qeexid Xigta

Tusaale

Ogeysiis! qoraalkan, waa tusaale la xariir erayga deel oo kali ah:

Erayada u qoraal eg: `deel`

1. dee dee fk. Qurub lagu soo jiidanayo foojignaanta qofka lala hadlayo. Tus. “Ila hadal dee! Dee, maxaad …

Qeexid

2. deer m.l (-rar, m.l) Deerada keeda lab.

Qeexid

Qaabnaxweed & Naxwe

3. deef m.dh Garabka intiisa kore; qarqar.

Qeexid

Qaabnaxweed & Naxwe

4. deex m.dh Dhul geed-gaab iyo caws ka baxaan oo badda xiga.

Qeexid

Qaabnaxweed & Naxwe

5. deen m.dh.kh D. ah: ceel ama daaqsin aan dad badan joogin.

Qeexid

Qaabnaxweed & Naxwe

6. deelraac m.l Neef ido ah oo madaxa ilaa legga ka madow.

Qeexid

Qaabnaxweed & Naxwe

7. deero m.dh (-ooyin, m.l) Jaad ugaarta ka mid ah, cawsha ka yar, dib gaaban, dhinacyada laba diillimood oo mado…

Qeexid

Qaabnaxweed & Naxwe

8. deeg1 m.l D. ah: qof wax lahaa oo faqriyey.

Qeexid

Qaabnaxweed & Naxwe

9. deeb1 m.dh Caws weelasha lagu deebiyo, leh caleemo dhuudhuuban, ubax qodxo leh oo ka baxa bannaanada.

Qeexid

Qaabnaxweed & Naxwe

10. deeq2 f.mg1 -qay, -qday Hanti aan deyn ahayn cid u baahan siin.

Qeexid

Qaabnaxweed & Naxwe

Labdhedig

11. deeqe m.l (-ayaal, m.l/dh) (kiim.) Atamka, ayoonka ama molikuyuulka bixiya lammaane elektaroon marka dabar el…

Qeexid

Qaabnaxweed & Naxwe

12. deeg2 e.d Istaag! ( fardaha ayaana loo adeegsadaa).

Qeexid

Qaabnaxweed & Naxwe

13. deeg3 f.mg1 -gay, -gtay Qof cayrtoobid.

Qeexid

Qaabnaxweed & Naxwe

Labdhedig

14. deebi f.g -iyay, -isay (f.g) Weel caano lagu maalo deeb ku nadiifin.

Qeexid

Qaabnaxweed & Naxwe

Labdhedig

15. deexo f.mg3 -xday, -xatay U d.: qof, qof kale si daacad ah ugu warramid.

Qeexid

Qaabnaxweed & Naxwe

Labdhedig

16. deeq1 m.l /dh Hanti aan deyn ahayn oo cid u baahan la siiyo.

Qeexid

Qaabnaxweed & Naxwe

17. degel m.l Saalada xerada ariga ama lo'da ku kabbisanta.

Qeexid

Qaabnaxweed & Naxwe

18. deeb2 deeb2 fk. D.na: dabadeed, kaddib.

Qeexid

19. deelqaafi f.mg2 -iaya, -isay Ka d.: maanso qaafiyaddeeda gefid.

Qeexid

Qaabnaxweed & Naxwe

Labdhedig

20. deelqaaf2 f.mg1 -fay, -ftay Ku d.: hadal meel ka dhac ah, aan daw lahayn qof ku dhihid.

Qeexid

Qaabnaxweed & Naxwe

Labdhedig