Qeexid
"dhexe s. Bartamaha ku jira; dhexeeya; dhexaad."
Qeexitaan & Macnaha Ereyada Afka Soomaaliga
Qor erayga aad rabto, kaddibna hel macnahiisa!
dhexe
Wadaag:
Tusaale
Ogeysiis! qoraalkan, waa tusaale la xariir erayga dhexe oo kali ah:
Erayada u qoraal eg: `dhexe`
dhexee
Qeexid
(f.g) Weel waxa ku jira badh ka dhigid.
(f.mg) U dh.: wax aan cidi gaar u lahayn ahaansho.
Qaabnaxweed & Naxwe
f.g
Labdhedig
-xeeyay, -xaysay
Wadaag:
dhex
Qeexid
Laba wax ama laba meelood kala barkood; bartan.
Inta u dhexeysa qaarka hore iyo qaarka dambe (nafley); sabar.
Qaabnaxweed & Naxwe
m.dh
Wadaag:
dhexeeye
Qeexid
(-yayaal, m.l/dh) (xis.) Urur kasta oo daato ah marka loo ratibo horsamaan baaxadeed ama fanata tirada ama walaxda ku aaddan bartamaha ururka.
Qaabnaxweed & Naxwe
m.l
Wadaag:
jiidda-dhexe
Qeexid
(-dyo ..., m.l) (c.fal.) Loolalka dhexe, waa jiidda u dhaxaysa jiidda kulul iyo jiidda barafadeed; kubbad-badhka woqooyi waxay u dhaxaysa kulaalaha woqooyi iyo goobaha artig, kubbad-badhka koonfureedna waxay u dhaxaysaa kulaalaha koonfureed iyo goobaha antaqartic. Qorraxdu waligeed ma duljoogsato, laakiin kaaheedu wuu ku kala gedisanyahay jihooyinka, markaa waxa jirta xilliyo diirimaad iyo qabow ama xagaa iyo deyr.
Qaabnaxweed & Naxwe
m.dh
Wadaag:
jidhida-dhexe
Qeexid
(bot.) Geed abaareed gaaban ee ka baxa gobolka badda cad, wuxuuna ka koobanyahay dhir yaryar iyo qodxaaley. Kuwaas oo adkaysi u leh abaarta; dhirtaas waxaa ka mid ah oliifka iyo mayrtalka. Dhirtani faa'iidada ay u leedahay bani'aadamka waa yartahay, maxaayeelay waa adagtahay si loogu banneeyo beeris.
Qaabnaxweed & Naxwe
m.dh
Wadaag:
dhexfur
Qeexid
(-rro, m.dh) (xis.) Xarriq toosan oo geeska saddexagal ku xirta bar bartameedka dhinaca horjeedaha ah. Dhexfurrada saddexagal waxa ay iska gooyaan bar keliya, taas oo ah xuddumeedka saddexagalka.
Qaabnaxweed & Naxwe
m.l
Wadaag:
dheh
Qeexid
/lg1 (yiri, tiri/dhahay, dhahday; dhihi) Wax ku tiraabid; sheegid.
Qaabnaxweed & Naxwe
f.g
Wadaag:
dheh
Qeexid
dheh: hadal tilmaama wax dhaca ama wax basa. 2. D. ka sii: wax burburin; wax seexin.
Wadaag:
dheh
Qeexid
/lg1 (yiri, tiri/dhahay, dhahday; dhihi) Wax ku tiraabid; sheegid.
Qaabnaxweed & Naxwe
f.g
Wadaag:
dhexdeg2
Qeexid
Bartamaha tuulada ku noolaansho.
Qaabnaxweed & Naxwe
f.g1
Labdhedig
-gay, -gtay
Wadaag:
dhexgal4
Qeexid
Laba dhinac oo is haya dhexdhexaadin.
Wax gudahiisa gelid.
Qaabnaxweed & Naxwe
f.g1
Wadaag:
dhexgal1
Qeexid
Dhexdhexaadinta laba dhinac oo wax isku haysta. ld dhexgelid.
Qaabnaxweed & Naxwe
m.l
Wadaag:
dhexgal2
Qeexid
(fiis.) Dh. ileyska: firidhsanka ileys noqodka oo ay sababtay dusha xanafta leh ee uu ileysku abbaaray ama ku dhacay.
Qaabnaxweed & Naxwe
m.l
Wadaag:
dhexdhac
Qeexid
Ka dh.: dugaag, col iwm meel weerarid.
Ka dh.: cudur, colaad iwm meel ka dillaacid.
Qaabnaxweed & Naxwe
f.mg1
Wadaag: