Qeexid
"(-ooyin, m.l) Aalad batari ku shaqaysa oo gacanta lagu qabsado waxna lagu iftiimiyo; toosh. ld karbuuno."
Qeexitaan & Macnaha Ereyada Afka Soomaaliga
Qor erayga aad rabto, kaddibna hel macnahiisa!
kaarbuuno
m.dhWadaag:
Erayada u qoraal eg: `kaarbuuno`
kaarboon
Qeexid
(kiim.) Curiyaha koowaad ururka IV ee tusaha kalgalka curiyeyaasha. Kaarboonku xubin caan ah ayuu kaga jiraa maatarka nool. Sidaa awgled, iskudhisyo kaarboon ah; sida kaarbooneytyada (jeeso iyo irdib) iyo shidaalada foosil (dhuxul-dhagax, saliid iyo neef) iyo shidaallada ayaa laga dheegaa walxaha ku aroora noole.
Qaabnaxweed & Naxwe
m.l
Wadaag:
kaarboon
Qeexid
kaarboon laba-ogsaydh m.l (kiim.) Neef aan ololin, midablaawe ah; urna aan lahayn oo samaysanta marka kaarboonka lagu gubo meel ogsijiintu ku badantahay. Neef qaadashaduna way soo saartaa neeftaasi. Kaarboon laba-ogsaydhka ku jira atmosfeerku waa 0.03 % mug ahaan, dhirtuna waxay u rogtaa kaarboo haydareytyo marka footoosintasisku dhacayo.
Wadaag:
kaarboon
Qeexid
kaarboon hal-ogsaydh m.l (kiim.) Neef sun ah, olosha, midablaawe ah oo samaysanta marka kaarboonka lagu gubo meel ogsijiintu ku yar tahay (gubasho dhiman). Warshad ahaan, waxa lagu diyaariyaa ogsidhaynta kaarboon ama neefta dabiiciga ah, ama falgalka lagu magacaabo biyo-neefeed. Waa neef ah yareeye laxaad badan laguna isticmaalo cilmi-bireedka.
Wadaag:
kaar1
Qeexid
Xannuun sida holaca u kulul oo nabar ama meelbugtaa yeelato.
Waraaq yar oo afar gees ah oo wax lagu qorto.
ld kaarid.
Qaabnaxweed & Naxwe
m.l
Wadaag:
kaarto
Qeexid
(-ooyin, m.l) (juqr.) Khariidad nooc ay doontaba ha ahaatee; amase khariidad loogu talaggalay inay caawiso badmareennada.
Qaabnaxweed & Naxwe
m.dh
Wadaag:
kaarad
Qeexid
(-do, m.l) Kiish timirta lagu guro, wareegsan oo qaada 20-25 kiilo.
Qaabnaxweed & Naxwe
m.dh
Wadaag:
kaarotiin
Qeexid
(baay.) Xubin ka mid ah dirta midabsidayaasha kaarotinoydh. Tusaale ahaan waxa ka mid ah beta-kaarotiin oo midab u yeesha xididka daba casaha iyo laykobiin oo bislaysa tamaandhada. Alfa iyo beta kaarotiin waxa laga helaa faytamiin A, marka xayawaanku dheef-shiido.
Qaabnaxweed & Naxwe
m.l
Wadaag:
kaarboohaydrayt
Qeexid
(-tyo, m.dh) (kiim.) Mid ka mid ah koox iskudhisyo orgaanigga ah oo ku salaysan astaanta guud ee cx (H2 O). Karbohaydraytyada ugu sahlani waxa weeye sonkorta (sakaraydhyo) oo ay ka mid yihiin gulukowsta iyo sukurowsta. Boolisa karaydhyadu waa kaarboohaydraytyo culays molikiyuulladoodu weyn yahay oo kakan. Tusaale ahaan: istaarj, istaarj xayawaan iyo selilows.
Qaabnaxweed & Naxwe
m.l
Wadaag:
kaarbogsilik-asiidh
Qeexid
(kiim.) Nooc ka tirsan iskudhisyada orgaanigga ee naanaystooda guudtahay COOH. Kaarbog-silik asiidho badan ayaa si dabiici ah ugu jira dhirta, duxda iyo saliiddana waxay ugu jiraan miistar ahaan. Sidaa awgeed kaarbogsilik asiidhada noocan ah waxa loo yaqaan asiidho duxeed.
Qaabnaxweed & Naxwe
m.l
Wadaag:
kaartabollaato
Qeexid
(-ooyin, m.l) Warqad daliigyo leh oo araajida lagu qorto.
Qaabnaxweed & Naxwe
m.dh
Wadaag:
kaartoogaraafiyada
Qeexid
(juqr.) Farshaxan-ka ama sayniska samaynta khariidadaha iyo kaartooyinka.
Qaabnaxweed & Naxwe
m.dh
Wadaag: