Qeexid
"Awood maskaxeedka wax lagu kala garto."
Qeexid Xigta
Ulakac; bareer.
"Awood maskaxeedka wax lagu kala garto."
Ulakac; bareer.
magac / noun
Lab / masculine
Wadaag:
Wax macnihiisa garasho.
U k.: wax ulakac u sameyn.
f.g1
f (Fal) — Fal (verb)
Qeyb: naxwe
-say, -stay
Wadaag:
Dibkabe tilmaame oo magac lab dib looga qodbo, oo wax ama cid hadlaha ka fog lagu tilmaansado. Tus. “Dukaankaas Cali baa leh”. ld kaa4.
dk.ti.l
dk (Dibkabe) — Dibkabe (suffix)
Qeyb: naxwe
ti (tilmaame) — tilmaame (demonstrative)
Qeyb: naxwe
l (Lab) — Lab (masculine)
Qeyb: naxwe | Jinsi: l
Wadaag:
(kuwaas, w) Magacuyaal tilmaame oo lab, oo wax ama cid hadlaha ka fog lagu tilmaansado. Tus. “Kaas ayaa fiican”. ld kaa1
mu.ti.l
mu (magacuyaal) — magacuyaal (pronoun)
Qeyb: naxwe
ti (tilmaame) — tilmaame (demonstrative)
Qeyb: naxwe
l (Lab) — Lab (masculine)
Qeyb: naxwe | Jinsi: l
Wadaag:
Bir af dhuuban oo lagu eego muunada badar jawaan ku jira; bunbay.
m.dh
m (magac) — magac (noun)
Qeyb: naxwe
dh (Dheddig) — Dheddig (feminine)
Qeyb: naxwe | Jinsi: dh
Wadaag:
Wax si dhib leh ku helid; tacbid.
f.g1
f (Fal) — Fal (verb)
Qeyb: naxwe
-sbay, -sabtay
Wadaag:
kasta s. Mid walba oo ka mid ah wax wada jira oo aan la kala reebeyn; mid k.: mid walba.
Wadaag:
Awood maskaxeed wax lagu kala garto.
m.dh
m (magac) — magac (noun)
Qeyb: naxwe
dh (Dheddig) — Dheddig (feminine)
Qeyb: naxwe | Jinsi: dh
Wadaag:
Inta u dhexeysa koodka iyo sanqaroorka oo ku beegan indhaha oo aad u godan.
m.dh
m (magac) — magac (noun)
Qeyb: naxwe
dh (Dheddig) — Dheddig (feminine)
Qeyb: naxwe | Jinsi: dh
Wadaag:
Wax tacbasho.
Cid kalsoonideeda hanasho.
f.g3
f (Fal) — Fal (verb)
Qeyb: naxwe
-baday, -batay
Wadaag:
Hanti dhibaata badan loo maray helitaankeeda.
m.l
m (magac) — magac (noun)
Qeyb: naxwe
l (Lab) — Lab (masculine)
Qeyb: naxwe | Jinsi: l
Wadaag:
eeg kas2.
m.f.dh
m (magac) — magac (noun)
Qeyb: naxwe
f (Fal) — Fal (verb)
Qeyb: naxwe
dh (Dheddig) — Dheddig (feminine)
Qeyb: naxwe | Jinsi: dh
Wadaag:
Qodob magaca lab dib loogu qodbo si looga dhigo wax cayiman. Wuxuuna raacaa magacyada lab oo ku dhammaada b, d, f, l, n, r, s (sh). Qodobkaa waxaa ka farcama: -ga, -ha, -a oo raacaan magacyada kale ee labka ah. Tus. “ nin+ka- >ninka, buug+ka->buugga”.
q.l
q (qodob) — qodob (article)
Qeyb: naxwe
l (Lab) — Lab (masculine)
Qeyb: naxwe | Jinsi: l
Wadaag:
(kuwa, w) Magacuyaal tilmaame oo lab, oo wax ama cid hadlaha u dhow lagu tilmaansado. Tus. “Ka yimid waa Cali”. ld kan2.
mu.ti.l
mu (magacuyaal) — magacuyaal (pronoun)
Qeyb: naxwe
ti (tilmaame) — tilmaame (demonstrative)
Qeyb: naxwe
l (Lab) — Lab (masculine)
Qeyb: naxwe | Jinsi: l
Wadaag:
ka adeega oo barako doon ah. 2. Nin wadaad u adeega oo barako doon ah. ld khaaddun.
Wadaag:
ka2 h (nax) Qurub lagu isticmaalo falka bidixdiisa ama hortiisa : a) qurub la xiriira meesha laga dhaqaaqay ama wax laga qaaday. Tus. “Balcad ayuu ka yimid”, “Qalin ayuu jeebkiisa ka soo bixiyay”, “Tuulo ka tuulo ayuu nastaa”; b) qurub barbardhigid loo isticmaalo. Tus. “Marka waxaa ka weyn Xamar”; c) qurub la xiriira meel uu fal ka dhacay ama laga gudbayo. Tus. “Kooxdan buu ka cayaarayaa”, “Halkaas buu guri ka dhisay”, “Waddada buu ka tallaabay”.
Wadaag:
Wax la qariyey sheegid.
Cid fadeexo ku sameyn.
f.g1
f (Fal) — Fal (verb)
Qeyb: naxwe
-fay, -ftay
Wadaag:
(-ammo, m.dh) Xafiis lagu canshuuro badeecadaha dibadda loo dhoofiyo iyo kuwa laga keensanayaba.
m.l
m (magac) — magac (noun)
Qeyb: naxwe
l (Lab) — Lab (masculine)
Qeyb: naxwe | Jinsi: l
Wadaag:
Badar jawaan ku jira kasbo ku hubin.
f.g2
f (Fal) — Fal (verb)
Qeyb: naxwe
-eeyay, -eeysay
Wadaag:
eeg kasab2.
m.f.dh
m (magac) — magac (noun)
Qeyb: naxwe
f (Fal) — Fal (verb)
Qeyb: naxwe
dh (Dheddig) — Dheddig (feminine)
Qeyb: naxwe | Jinsi: dh
Wadaag: