Qeexid
. (-umanaal/-umanyaal, m.l) Tiro ka kooban toban meelood oo min boqol ah; toban boqolaad; “1000”.
Afjire - Qeexitaan & Macnaha Ereyada Afka Soomaaliga
Qor erayga aad rabto, kaddibna hel macnahiisa!
kun
m.l.tQaab-dhismeedka (Naxwe)
magac / noun
Lab / masculine
tiraale / numeral
Tusaale
Ogeysiis! qoraalkan, waa tusaale la xariir erayga kun oo kali ah:
Erayo La Mid Ah
ku
Qeexid: ku3 h (nax.) Qurub la isticmaalo falka bidixdiisa: a) qurub la xiriira wax ama meel gudohooda fal uu ka dhacayo. Tus. “Biyaha weelka ayay ku jiraan”; b) qurub la xiriira wax ama qof uu fal taabanayo. Tus. “Kursigii ayuu ku fadhiyaa”, “Xarigga geedka ku xir!”; c) qurub la xiriira wax wax lagu qabsado. Tus. “Qalinka wax ku qor!”; d) ugu: qurubyo lagu cabbiro kalasarraynta. Tus. “Wiilasha asaga ayaa ugu wanaagsan”.
ku
Qeexid: ku dhalasho m.dh (baay.) Xaalad qof ku dhasho sida badanna uu waalidka ka dhaxlay.
ku
mu.dhm.ly
Qeexid: Magacuyaal layeele oo tilmaama qofka labaad ee kelida ah, oo lala hadlayo.
Qaabnaxweedyada: mu.dhm.ly
mu (magacuyaal) - magacuyaal (pronoun) [Qeyb: naxwe]
dhm (Dhimman) - Dhimman (clitic) [Qeyb: naxwe]
ly (layeele) - layeele (object) [Qeyb: naxwe]
ku
mu.ac.l
Qeexid: (kuwo, w) Magacuyaal aan cayinnayn oo lab ah oo cid ama wax maqan tilmaamaya. Tus. “ Maanta ku aan isku fasal ahayn baan arkay”.
Qaabnaxweedyada: mu.ac.l
mu (magacuyaal) - magacuyaal (pronoun) [Qeyb: naxwe]
ac - aan cayinnayn (indefinite) [Qeyb: naxwe]
l (Lab) - Lab (masculine) [Qeyb: naxwe] [Jinsi: l]
kumaankun
m.l.t
Qeexid: . Tiro ka kooban dhowr kun oo la isu geeyay; tiro aad u badan oo aan go'nayn.
Qaabnaxweedyada: m.l.t
m (magac) - magac (noun) [Qeyb: naxwe]
l (Lab) - Lab (masculine) [Qeyb: naxwe] [Jinsi: l]
t (tiraale) - tiraale (numeral) [Qeyb: naxwe]
kuunkuun
m.l
Qeexid: Ciyaar ay ilmuhu ciyaaraan.
Qaabnaxweedyada: m.l
m (magac) - magac (noun) [Qeyb: naxwe]
l (Lab) - Lab (masculine) [Qeyb: naxwe] [Jinsi: l]
kurtun
m.l
Qeexid: Qori ama jirrid geed oo gaaban oo dhulka ku aasan oo afkiisu soo taaganyahay.
Qeexid Xigta: Laan la gooyey oo intii hartay ay geedka ka soo taagantahay. ld kurtin.
Qaabnaxweedyada: m.l
m (magac) - magac (noun) [Qeyb: naxwe]
l (Lab) - Lab (masculine) [Qeyb: naxwe] [Jinsi: l]
kug
m.dh
Qeexid: Wax walba oo taagan, meesha ugu korreysa; dhako.
Qaabnaxweedyada: m.dh
m (magac) - magac (noun) [Qeyb: naxwe]
dh (Dheddig) - Dheddig (feminine) [Qeyb: naxwe] [Jinsi: dh]
kur
f.g1
Labdhedig: -ray, -rtay
Qeexid: Wax si siman u goyn.
Qaabnaxweedyada: f.g1
f (Fal) - Fal (verb) [Qeyb: naxwe]
kub
m.l
Qeexid: (-bab, m.l) Cagta iyo lowga xubinta u dhexeysa.
Qaabnaxweedyada: m.l
m (magac) - magac (noun) [Qeyb: naxwe]
l (Lab) - Lab (masculine) [Qeyb: naxwe] [Jinsi: l]
kul
m.l
Qeexid: Diirimaadka fallaaraha qorraxda iyo shidaal gubanaya bixiyaan oo jirka nafleydu kahdo.
Qaabnaxweedyada: m.l
m (magac) - magac (noun) [Qeyb: naxwe]
l (Lab) - Lab (masculine) [Qeyb: naxwe] [Jinsi: l]
kur
m.dh
Qeexid: Duco iyo Alla-bari dumarka uurka lihi sameeyaan kolka sidkoodu dhammaad ku dhow dahay; kuraysi; madaxshub; sagaalaysi; tararaysi.
Qeexid Xigta: Buur yar; kood.
Qeexid Kale: Xeero yar oo bunka lagu shubto. 4. Weel qori ah oo qaabka dhiisha loo qoro oo lagu kaydiyo burcadka inta aan la shiilin.
Qaabnaxweedyada: m.dh
m (magac) - magac (noun) [Qeyb: naxwe]
dh (Dheddig) - Dheddig (feminine) [Qeyb: naxwe] [Jinsi: dh]
kur
m.l
Qeexid: (-rar, m.l) Madax; unuun.
Qaabnaxweedyada: m.l
m (magac) - magac (noun) [Qeyb: naxwe]
l (Lab) - Lab (masculine) [Qeyb: naxwe] [Jinsi: l]
kud
m.l
Qeexid: Cudur dadka iyo xoolahaba ku dhaca oo badanaa aan laga kicin.
Qaabnaxweedyada: m.l
m (magac) - magac (noun) [Qeyb: naxwe]
l (Lab) - Lab (masculine) [Qeyb: naxwe] [Jinsi: l]
kuf
m.l.kh
Qeexid: K. ah: isu qalmidda ay isu qalmaan laba qof xagga guurka, iyadoo laga eegayo dhinacyo badan sida: dhala-sho, xirfo, caafimaad iwm; geyaan.
Qaabnaxweedyada: m.l.kh
m (magac) - magac (noun) [Qeyb: naxwe]
l (Lab) - Lab (masculine) [Qeyb: naxwe] [Jinsi: l]
kh (Khabar) - Khabar (predicate) [Qeyb: naxwe]
kud
f.g
Labdhedig: -day, -dday
Qeexid: (f.g) Gam-maan is abaahin.
Qeexid Xigta: (f.mg) Orod bootin ku bilaabid.
Qaabnaxweedyada: f.g
f (Fal) - Fal (verb) [Qeyb: naxwe]
g (Gudbe) - Gudbe (transitive) [Qeyb: naxwe]
kuf
f.mg1
Labdhedig: -fay, -ftay
Qeexid: Nafley socota horay u dhicid.
Qaabnaxweedyada: f.mg1
f (Fal) - Fal (verb) [Qeyb: naxwe]