Qeexitaan & Macnaha Ereyada Afka Soomaaliga

Qor erayga aad rabto, kaddibna hel macnahiisa!

Qeexid

"Kubbad madaxa ku dhufasho."

Qeexid Xigta

Shir iwm hoggaamin (qof).

Wadaag:

Tusaale

Ogeysiis! qoraalkan, waa tusaale la xariir erayga madaxee oo kali ah:

Soomaaliya hadda si buuxda ay dib ugu soo noqotay ajanada bulshada cxaalamka waxaana arinteeda ka hadli doona Golaha Amaanka 20 Maarso sidoo kalena waxaa looga hadli doonaa kulan madaxeedka soo socda ee wadamada Carabta laguna qaban doono QADAR”.
Haddii maskaxda qaybteeda caqligalka iyo fiirsashadu ku dhaqaaqdo xawli gaaban, qaybta go'aannada gaadhaana xawaare lamafilaan ah ku oroddo, wuxuu madaxeennu keenaa qaraarro aan kala go lahayn oo qaarkood macne samaynayaan qaarkoodna iga-gee yihiin.

Erayada u qoraal eg: `madaxee`

madax1

Qeexid

Oogada qaybta sare ee nafleyda.

Maskax, laab, caqli.

Baab. 4. Koox, qayb. 5. Dhool (roob); garab; saylaan. 6. Bayd faal, dhinaca qofka faalka dhigaya soo xiga ma ahee dhinaca kale.

Qaabnaxweed & Naxwe

m.l

Wadaag:

madax2

Qeexid

Qof meel ama dad u sarreeya; duq waayeel.

Qaabnaxweed & Naxwe

m.dh.u

Wadaag:

madaxla

Qeexid

madaxla' m.dh 1. Waddo yar oo markii waxyar lagu socdo dhammaato. 2. Jeex wax yar markuu socdo dhamaada.

Wadaag:

madaxbuq

Qeexid

(bot.) Geedgaab faallala oo leh laamo jilicsan iyo bari weyn oo dharka lagu mayrto; maskaxbuq; qasanqas; madaxbushi. ld madaxbushi, maskaxbuq.

Qaabnaxweed & Naxwe

m.dh

Wadaag:

madan

Qeexid

Wax dhagax lagu arjimay ahaansho.

Wax dhawaaqiisa la jiiday ahaansho (xaraf). ld medan.

Qaabnaxweed & Naxwe

f.mg4

Labdhedig

-dnaa, -dnayd

Wadaag:

(-dko, m.l) Qori gaaban oo sida badan geedka docolka, mareerka iwm laga qoro oo inta dhexda fantax yar looga yeelo ul yar oo af siman leh lagu fariisiyo, kaddibna xoog loo xurbiyo ilaa uu dab ka dhasho.

Qaabnaxweed & Naxwe

m.dh

Wadaag:

madaa

Qeexid

madaa'iix m.dh.w eeg madiix1.

Wadaag:

madaxkuti

Qeexid

Dugaag naasleyda ka mid ah oo leh dhogor duf ah, cago balballaaran iyo dabo aad u gaaban, kuna nool dhulka qaboobaha ah.

Sheeko khayaali ah oo ku saabsan naag hal jirtay oo dadka aaminsanaa in ay habeenkii soo bixi jirtay oo dadka cuni jirtay.

Qaabnaxweed & Naxwe

m.dh

Wadaag:

madaxshub

Qeexid

Sadaqo loo bixiyo qof haween ah oo dhintay.

Allabbari haweenku bixiyaan marka ay soo sid dhaweeyaan; kuraysi; taraaraysi; sagaalaysi.

Qaabnaxweed & Naxwe

m.l

Wadaag:

madaxtus1

Qeexid

Tegidda la tago meel hawl laga hayo iyadoo aan la doonayn in laga qayb qaato.

Kormeer aan toos ahayn oo cid hawl haysa lagu sameeyo. ld madaxtusid.

Qaabnaxweed & Naxwe

m.l

Wadaag:

madax-adag

Qeexid

Qof aan wax laga dhaadhicin karin ahaansho.

Qaabnaxweed & Naxwe

f.mg4

Labdhedig

-dkaa, -dkayd

Wadaag:

madaxfuro

Qeexid

Qof la qafaalay hanti ku soo furasho.

Qaabnaxweed & Naxwe

f.g3

Labdhedig

-rtay, -ratay

Wadaag:

madaxtus2

Qeexid

Meel hawl laga hayo,iyadoo aan la doonayn in laga qayb galo, tegid.

Cid hawl haysa kormeer aan toos ahayn ku samayn.

Qaabnaxweed & Naxwe

f.mg1

Labdhedig

-say, -stay

Wadaag:

madaxnimo

Qeexid

Madax ahaansho (qof). ld madaxti, madaxtinnimo.

Qaabnaxweed & Naxwe

m.dh

Wadaag:

madaxyaro

Qeexid

(daaw.) Iin madaxa ku dhacda oo yareeysa.

Qaabnaxweed & Naxwe

m.dh

Wadaag:

madaal

Qeexid

Weel badarka iwm lagu cabbiro.

Badar dhan hal madaal muggis.

Qaabnaxweed & Naxwe

m.l

Wadaag:

madal1

Qeexid

Meel dad badani isugu yimid.

Ballan. ld madar2.

Qaabnaxweed & Naxwe

m.dh

Wadaag:

madal2

Qeexid

(-dlay, -dashay; -dli) Qof ballamid.

Qaabnaxweed & Naxwe

f.g1

Wadaag:

Qeexitaan & Macnaha Ereyada Afka Soomaaliga

Qor erayga aad rabto, kaddibna hel macnahiisa!

Qeexid

Qeexid Xigta

Tusaale

Ogeysiis! qoraalkan, waa tusaale la xariir erayga madaxee oo kali ah:

Erayada u qoraal eg: `madaxee`

1. madaxeyn m.f.dh eeg madaxee.

Qeexid

Qaabnaxweed & Naxwe

2. madax1 m.l Oogada qaybta sare ee nafleyda.

Qeexid

Qaabnaxweed & Naxwe

3. madax2 m.dh.u Qof meel ama dad u sarreeya; duq waayeel.

Qeexid

Qaabnaxweed & Naxwe

4. madaxla madaxla' m.dh 1. Waddo yar oo markii waxyar lagu socdo dhammaato. 2. Jeex wax yar markuu socdo dham…

Qeexid

5. madaxti m.dh ld madaxnimo.

Qeexid

Qaabnaxweed & Naxwe

6. madaxbuq m.dh (bot.) Geedgaab faallala oo leh laamo jilicsan iyo bari weyn oo dharka lagu mayrto; maskaxbuq; qasa…

Qeexid

Qaabnaxweed & Naxwe

7. madan f.mg4 -dnaa, -dnayd Wax dhagax lagu arjimay ahaansho.

Qeexid

Qaabnaxweed & Naxwe

Labdhedig

8. madag m.dh (-dko, m.l) Qori gaaban oo sida badan geedka docolka, mareerka iwm laga qoro oo inta dhexda fantax …

Qeexid

Qaabnaxweed & Naxwe

9. madaa madaa'iix m.dh.w eeg madiix1.

Qeexid

10. madaxkuti m.dh Dugaag naasleyda ka mid ah oo leh dhogor duf ah, cago balballaaran iyo dabo aad u gaaban, kuna nool…

Qeexid

Qaabnaxweed & Naxwe

11. madaxshub m.l Sadaqo loo bixiyo qof haween ah oo dhintay.

Qeexid

Qaabnaxweed & Naxwe

12. madaxtus1 m.l Tegidda la tago meel hawl laga hayo iyadoo aan la doonayn in laga qayb qaato.

Qeexid

Qaabnaxweed & Naxwe

13. madax-adag f.mg4 -dkaa, -dkayd Qof aan wax laga dhaadhicin karin ahaansho.

Qeexid

Qaabnaxweed & Naxwe

Labdhedig

14. madaxfuro f.g3 -rtay, -ratay Qof la qafaalay hanti ku soo furasho.

Qeexid

Qaabnaxweed & Naxwe

Labdhedig

15. madaxtus2 f.mg1 -say, -stay Meel hawl laga hayo,iyadoo aan la doonayn in laga qayb galo, tegid.

Qeexid

Qaabnaxweed & Naxwe

Labdhedig

16. madaxnimo m.dh Madax ahaansho (qof). ld madaxti, madaxtinnimo.

Qeexid

Qaabnaxweed & Naxwe

17. madaxyaro m.dh (daaw.) Iin madaxa ku dhacda oo yareeysa.

Qeexid

Qaabnaxweed & Naxwe

18. madaal m.l Weel badarka iwm lagu cabbiro.

Qeexid

Qaabnaxweed & Naxwe

19. madal1 m.dh Meel dad badani isugu yimid.

Qeexid

Qaabnaxweed & Naxwe

20. madal2 f.g1 (-dlay, -dashay; -dli) Qof ballamid.

Qeexid

Qaabnaxweed & Naxwe