Qeexid
"ld meertaysasho."
Qeexitaan & Macnaha Ereyada Afka Soomaaliga
Qor erayga aad rabto, kaddibna hel macnahiisa!
meertaysad
m.lWadaag:
Erayada u qoraal eg: `meertaysad`
meertayso
Qeexid
Si meerto ah wax u qaybsasho.
Qaabnaxweed & Naxwe
f.g3
Labdhedig
-stay, -satay
Wadaag:
meertada
Qeexid
meertada kaarboon m.dh (baay.) Silsilad ama dhacdooyin meerto ah, taas oo ah wareegidda kaarboonka ee degaanka iyo noolayaasha. Dhirtu waxay ka qaadataa kaarboon laba ogsaydh gibilka, waxaanay u beddeshaa kaarboonaydraytyo, borotiino iyo dux. Qaar ka mid ah kaarboonka laba ogsaydh waxay dib ugu noqdaan gibilka dhirta waxa cuna daaq cunayaasha, kuwaas oo iyagana ay sii cunaan hilib cunayaashu. Marka ay daaq cunayaasha iyo hilib cunayaashu dhintaan waxaa quuta bakhti ku-noollada iyo kala-bixiyayaasha, sidaa darteed kaarboonku wuxuu ku noqdaa ciidda ama wuxuu gelaa gibilka, isaga oo ah maxsuulka neefsashada bakteeriyada iyo fangiga.
Wadaag:
meertada
Qeexid
meertada Kerb m.dh (baay.) Qayb ka mid ah neefsashada unugyada, kaas oo asiidha bayruufig marka ay ogsajiin joogto, way marto meerto kakan oo falgal isnaym xukumo ah, una soo saarta tamar qaab ah ATP, iyo kuwo dhexe oo soo saara walxo kale, sida asiidh duxeed iyo amiino-asiidhyo. Meertada Kerb waxay ka dhacdaa mitokondoriyada.
Wadaag:
meertada
Qeexid
meertada Kaalfin m.dh (baay.) Tallaabooyinka ka dhaca heerka mugdiga ee footoosintasiska, kaas oo uu yaraado karboonka laba ogsaydhku iyada oo la isticmaalayo haydroojiin la soo saaray heerkii ilayska; lagana sameeyey kaarboohaydaytyo, isla markaana la isticmaalayo tamarta ATP oo iyana samaysantay xilligii ilayska.
Wadaag:
meerto
Qeexid
Si wareegto ah oo wax loo qaybsado; kaltan; miilo.
Meermeerto; mid2.
M. ah: geel karreeb ah. 4. Marti muddo gaaban joogto.
Qaabnaxweed & Naxwe
m.dh
Wadaag:
meermeerto
Qeexid
Biyo mool ah oo xiis hoos ku leh.
Kukta madaxa meesha ay timuhu wareegga ka billaabaan. ld meertammeerto.
Qaabnaxweed & Naxwe
m.dh
Wadaag:
meereysan
Qeexid
Ku m.: wax, wax kale dusha kaga wareegsanyihiin ahaansho.
Wax rarkiisa saani ku dadantahay ahaansho (awr raran).
Qaabnaxweed & Naxwe
f.mg4
Labdhedig
-snaa, -snayd
Wadaag:
meelaysan
Qeexid
Wax la meeleeyey ahaansho.
Qaabnaxweed & Naxwe
f.mg4
Labdhedig
-snaa, -snayd
Wadaag:
meer2
Qeexid
Socod wareeg ah socosho.
Ku m.: xarig wax ku xirid.
Ku m.: maal, derejo iwm cid kale ku wareegid.
Qaabnaxweed & Naxwe
f.mg1
Labdhedig
-ray, -rtay
Wadaag:
meere
Qeexid
meere yare m.l (-rayaal, m.l/dh) (c.fal.) Ku wareege yar: waxaa jira qaar badan oo ku warega gorraxda, una dhexeeya majiireyaasha Maars iyo Jubitar; ka u weyn dhexroorkiisu waa 700 Km., ka u yarna dhexroorkiisu wuxuu ka yaryahay 30 Km.
Wadaag: