Qeexid
(-ooyin, m.l) Fikrad wax ku ool ah oo cid tuseysa sidii uu wax u qabsaan lahaa.
Afjire - Qeexitaan & Macnaha Ereyada Afka Soomaaliga
Qor erayga aad rabto, kaddibna hel macnahiisa!
talo
m.dhQaab-dhismeedka (Naxwe)
magac / noun
Dheddig / feminine
Tusaale
Ogeysiis! qoraalkan, waa tusaale la xariir erayga talo oo kali ah:
Erayo La Mid Ah
tal
m.l
Qeexid: Dun xariir ah oo maryaha lagu qurxiyo.
Qeexid Xigta: T. ah: qof aad u marqaansan ama u sarqaansan.
Qaabnaxweedyada: m.l
m (magac) - magac (noun) [Qeyb: naxwe]
l (Lab) - Lab (masculine) [Qeyb: naxwe] [Jinsi: l]
tabaalo
m.dh
Qeexid: Dhib waxtabasho.
Qeexid Xigta: Waaya ha adduunka; sah.
Qaabnaxweedyada: m.dh
m (magac) - magac (noun) [Qeyb: naxwe]
dh (Dheddig) - Dheddig (feminine) [Qeyb: naxwe] [Jinsi: dh]
tali
f.mg2
Labdhedig: -iyay, -isay
Qeexid: U t.: cid meel xukumid.
Qeexid Xigta: Ka t.: meel xukunkeeda qabsasho.
Qeexid Kale: Ku t.: arrin talo ka bixin.
Qaabnaxweedyada: f.mg2
f (Fal) - Fal (verb) [Qeyb: naxwe]
talis
m.l
Qeexid: ld talin.
Qaabnaxweedyada: m.l
m (magac) - magac (noun) [Qeyb: naxwe]
l (Lab) - Lab (masculine) [Qeyb: naxwe] [Jinsi: l]
talal
f.mg1
Labdhedig: -alay, -ashay
Qeexid: Nafley taahid.
Qaabnaxweedyada: f.mg1
f (Fal) - Fal (verb) [Qeyb: naxwe]
talin
m.f.dh
Qeexid: eeg tali. ld talis.
Qaabnaxweedyada: m.f.dh
m (magac) - magac (noun) [Qeyb: naxwe]
f (Fal) - Fal (verb) [Qeyb: naxwe]
dh (Dheddig) - Dheddig (feminine) [Qeyb: naxwe] [Jinsi: dh]
talal
m.l
Qeexid: Taah.
Qaabnaxweedyada: m.l
m (magac) - magac (noun) [Qeyb: naxwe]
l (Lab) - Lab (masculine) [Qeyb: naxwe] [Jinsi: l]
talli
m.l.u
Qeexid: Saaruq.
Qaabnaxweedyada: m.l.u
m (magac) - magac (noun) [Qeyb: naxwe]
l (Lab) - Lab (masculine) [Qeyb: naxwe] [Jinsi: l]
u (urur) - urur (collective) [Qeyb: naxwe]
ta
q.dh
Qeexid: Qodob magaca dhaddig dib looga qodbo si looga dhigo wax cayiman. Xarafka “t” ee qodobkan wuxuu isu beddelaa “d” markuu raaco magacyada lab oo ku dhammaada d,c,x, h, y, iyo (') hamsa. Markii la raaciyana magac ku dhammaada xarafka “l” labadaa xaraf waxay isu beddelaan “sh”. Tus. “ul+ta-> usha, bad+ta> badda”.
Qaabnaxweedyada: q.dh
q (qodob) - qodob (article) [Qeyb: naxwe]
dh (Dheddig) - Dheddig (feminine) [Qeyb: naxwe] [Jinsi: dh]
taallo
m.dh
Qeexid: Dhis ama wax korka la iska saarsaaray oo kor loo dheereeyey.
Qeexid Xigta: Dhis lagu muuneeyo oo lagu xusuusto wax dhacay oo taariikh leh, ama qof, wax weyn oo waxtar ah, oo aan la illawi karin, dadkiisa ama dalkiisa u sameeyey.
Qaabnaxweedyada: m.dh
m (magac) - magac (noun) [Qeyb: naxwe]
dh (Dheddig) - Dheddig (feminine) [Qeyb: naxwe] [Jinsi: dh]
taliye
m.l
Qeexid: (-yayaal, m.l/dh) Qof qayb ciidan ah madax u ah.
Qaabnaxweedyada: m.l
m (magac) - magac (noun) [Qeyb: naxwe]
l (Lab) - Lab (masculine) [Qeyb: naxwe] [Jinsi: l]
tallan
m.l
Qeexid: Laballaabow; shaki; walaac.
Qeexid Xigta: ld tallamid.
Qaabnaxweedyada: m.l
m (magac) - magac (noun) [Qeyb: naxwe]
l (Lab) - Lab (masculine) [Qeyb: naxwe] [Jinsi: l]
taluul
m.dh
Qeexid: Boor, qiiq iwm oo samada isku taaga.
Qaabnaxweedyada: m.dh
m (magac) - magac (noun) [Qeyb: naxwe]
dh (Dheddig) - Dheddig (feminine) [Qeyb: naxwe] [Jinsi: dh]
taluul
f.mg1
Labdhedig: -lay, -uushay
Qeexid: Boor, qiiq iwm kor isu taagid.
Qaabnaxweedyada: f.mg1
f (Fal) - Fal (verb) [Qeyb: naxwe]
ta
Qeexid: ta'wiil1 m.l 1. Fasirashada uu qofi fasirta wax, isagoo ku saleynaya xaqiiq jirta. 2. ld ta'wiilid.
ta
Labdhedig: -iilay, -iishay
Qeexid: ta'wiil2 f.mg1 Wax iyadoo xaqiiqooyin jira lagu saleynayo maskax ahaan u fasirasho.
ta
Qeexid: ta'wiilasho m.l/dh eeg ta'wiilo.
ta
Qeexid: ta'wiilid m.f.dh eeg ta'wiil2. ld ta'wiil1 (2).
ta
Labdhedig: -iishay, -iilatay
Qeexid: ta'wiilo f.mg3 Wax fasirasho.
ta
mu.ti.dh
Qeexid: kuwa, w Magacuyaal tilmaame oo dhaddig, oo wax ama cid hadlaha u dhow sooci karaa barar adke ah iyo mid tulux ah. Taabashada waxa kale oo loo isticmaalaa in lagu ogaado jiritaanka ilmo uurka ku jira. ld taabad lagu tilmaansado. Tus. “Ta timid waa Caasho”. ld tan1
Qaabnaxweedyada: mu.ti.dh
mu (magacuyaal) - magacuyaal (pronoun) [Qeyb: naxwe]
ti (tilmaame) - tilmaame (demonstrative) [Qeyb: naxwe]
dh (Dheddig) - Dheddig (feminine) [Qeyb: naxwe] [Jinsi: dh]