Qeexid
Culays dhan 1000 kg.
Qeexid Xigta
Mug.
Culays dhan 1000 kg.
Mug.
magac / noun
Lab / masculine
dk.ti.dh
Qeexid: Dibkabe tilmaame oo magac dheddig dib looga qodbo oo wax qofka hadlaya u dhow oo farta la isugu fiiqayo lagu tilmaansado. Tus. “Tintan tayda ma aha”.
dk (Dibkabe) - Dibkabe (suffix) [Qeyb: naxwe]
ti (tilmaame) - tilmaame (demonstrative) [Qeyb: naxwe]
dh (Dheddig) - Dheddig (feminine) [Qeyb: naxwe] [Jinsi: dh]
mu.ti.dh
Qeexid: (kuwan, w) Magacuyaal tilmaame oo dhaddig, oo wax qofka ha-dlaya u dhow oo farta la isugu fiiqayo lagu tilmaansado. Tu. “Tan meesha fadhidaa waa walaashay”.
mu (magacuyaal) - magacuyaal (pronoun) [Qeyb: naxwe]
ti (tilmaame) - tilmaame (demonstrative) [Qeyb: naxwe]
dh (Dheddig) - Dheddig (feminine) [Qeyb: naxwe] [Jinsi: dh]
Qeexid: tan4 fk. Ilaa; T. ama taniyo: mar laga bilaabo; jeer laga gaaro. Tus. “Tan iyo intii uu halkaan yimid wuu bukay”.
m.l
Qeexid: Baratan.
Qeexid Xigta: T.ka suugaanta; t.ka gabayada.
m (magac) - magac (noun) [Qeyb: naxwe]
l (Lab) - Lab (masculine) [Qeyb: naxwe] [Jinsi: l]
m.l
Qeexid: (-ammo/-anno, m.dh) (baay.) Isdhexgal ka dhex dhaca laba ama in ka badan oo noole, tiro dad ama jinsiyo, kuwaas oo wadaaga ilo degaameed. Marka ilaha wax laga helayaa yaraadaan. Tartanku waa quwad muhiim ah marka laga hadlayo tadawurka. Tus. “Dhirtu way dheeraadaan si ay ugu tartamaan ilayska qorraxda”.
m (magac) - magac (noun) [Qeyb: naxwe]
l (Lab) - Lab (masculine) [Qeyb: naxwe] [Jinsi: l]
f.mg1
Qeexid: (-amay, -antay; -ami) La t.: cid, cid kale la baratamid.
f (Fal) - Fal (verb) [Qeyb: naxwe]
f.g1
Qeexid: (-aamay, -aantay; -aami) Ku t.: wax la jecelyahay ku fekerid.
f (Fal) - Fal (verb) [Qeyb: naxwe]
f.mg1
Qeexid: Miro dalag la kariyey badasho.
Qeexid Xigta: Nafley is dhashay tiradeeda badasho.
f (Fal) - Fal (verb) [Qeyb: naxwe]
Qeexid: taran badan m.l (kiim.) Iskudhis ka kooban molikuyuullo aad u waaweyn oo ka samaysmay xubno molikuyuuleed oo soo noqnoqday (tarmiyeyaal). Taran badanya-du sida caadiga ah ma laha cuf molikuyuul go'an.
Qeexid: taran talantaalli ah m.l 1. (baay.) Meerta nooleed noole, taas oo taranku uu dhaco si talantaalli ah fac walba isaga oo marna u dhaca taran jinsi ah, marka kalena taran jinsilaawe ah. Tus. “Soolantaraata”. 2. (baay.) Ka dhicidda ay ka dhacayaan meerta nololeedka noole dhexdiisa laba ama in ka badan oo qaabab gooni ah, kuwaas oo ku kala duwan muuqaalka, sabada iyo habka taranka.
f.mg1
Qeexid: Wax iniino ah oo dhexda ka daloola oo dun la iskula xiriiriyay noqosho.
Qeexid Xigta: Tiro wax siday isugu xigeen isu daba yaal noqosho. ld tixan1.
f (Fal) - Fal (verb) [Qeyb: naxwe]
f.mg4
Labdhedig: -bnaa, -bnayd
Qeexid: Tiro taxane ah oo eber ka yar ahaansho.
f (Fal) - Fal (verb) [Qeyb: naxwe]
m.l
Qeexid: ld tarmid.
m (magac) - magac (noun) [Qeyb: naxwe]
l (Lab) - Lab (masculine) [Qeyb: naxwe] [Jinsi: l]
m.dh
Qeexid: Xoog.
Qeexid Xigta: Aan waxba lagala harin.
m (magac) - magac (noun) [Qeyb: naxwe]
dh (Dheddig) - Dheddig (feminine) [Qeyb: naxwe] [Jinsi: dh]
f.mg4
Labdhedig: -xnaa, -xnayd
Qeexid: Wax iniino ah oo dhexda ka daloola, wax dun la iskula xiriiriyey ahaansho.
Qeexid Xigta: Tiro wax sidey isugu xigeen isu daba yaal ahaansho. ld tixan2.
f (Fal) - Fal (verb) [Qeyb: naxwe]
mu.ti.dh
Qeexid: kuwa, w Magacuyaal tilmaame oo dhaddig, oo wax ama cid hadlaha u dhow sooci karaa barar adke ah iyo mid tulux ah. Taabashada waxa kale oo loo isticmaalaa in lagu ogaado jiritaanka ilmo uurka ku jira. ld taabad lagu tilmaansado. Tus. “Ta timid waa Caasho”. ld tan1
mu (magacuyaal) - magacuyaal (pronoun) [Qeyb: naxwe]
ti (tilmaame) - tilmaame (demonstrative) [Qeyb: naxwe]
dh (Dheddig) - Dheddig (feminine) [Qeyb: naxwe] [Jinsi: dh]
Qeexid: ta'wiilid m.f.dh eeg ta'wiil2. ld ta'wiil1 (2).
Qeexid: ta'wiilasho m.l/dh eeg ta'wiilo.
Labdhedig: -iishay, -iilatay
Qeexid: ta'wiilo f.mg3 Wax fasirasho.
Qeexid: ta'wiil1 m.l 1. Fasirashada uu qofi fasirta wax, isagoo ku saleynaya xaqiiq jirta. 2. ld ta'wiilid.