Erayda xarafka 'K'
k
Qeexid
k (ka') m.dh Xarafka kow iyo tobnaad ee alifka soomaaliga, waana shibbane. ld kaaf.
Wadaag:
ka
Qeexid
(kuwa, w) Magacuyaal tilmaame oo lab, oo wax ama cid hadlaha u dhow lagu tilmaansado. Tus. “Ka yimid waa Cali”. ld kan2.
Qaabnaxweed & Naxwe
mu.ti.l
mu (magacuyaal) — magacuyaal (pronoun)
Qeyb: naxwe
ti (tilmaame) — tilmaame (demonstrative)
Qeyb: naxwe
l (Lab) — Lab (masculine)
Qeyb: naxwe | Jinsi: l
Wadaag:
ka
Qeexid
ka2 h (nax) Qurub lagu isticmaalo falka bidixdiisa ama hortiisa : a) qurub la xiriira meesha laga dhaqaaqay ama wax laga qaaday. Tus. “Balcad ayuu ka yimid”, “Qalin ayuu jeebkiisa ka soo bixiyay”, “Tuulo ka tuulo ayuu nastaa”; b) qurub barbardhigid loo isticmaalo. Tus. “Marka waxaa ka weyn Xamar”; c) qurub la xiriira meel uu fal ka dhacay ama laga gudbayo. Tus. “Kooxdan buu ka cayaarayaa”, “Halkaas buu guri ka dhisay”, “Waddada buu ka tallaabay”.
Wadaag:
ka
Qeexid
Qodob magaca lab dib loogu qodbo si looga dhigo wax cayiman. Wuxuuna raacaa magacyada lab oo ku dhammaada b, d, f, l, n, r, s (sh). Qodobkaa waxaa ka farcama: -ga, -ha, -a oo raacaan magacyada kale ee labka ah. Tus. “ nin+ka- >ninka, buug+ka->buugga”.
Qaabnaxweed & Naxwe
q.l
q (qodob) — qodob (article)
Qeyb: naxwe
l (Lab) — Lab (masculine)
Qeyb: naxwe | Jinsi: l
Wadaag:
ka
Qeexid
ka adeega oo barako doon ah. 2. Nin wadaad u adeega oo barako doon ah. ld khaaddun.
Wadaag:
ka-faa
Qeexid
ka-faa'iideyste m.l (-tayaal, m.l/dh) (daaw.) Jeermiyo ka-faa'iideysta xaalad bukaan oo difaaca jirku dhimmanyahay. Difaac la'aanta oo ay keeni karto: infekshin cudurro kale ama dawo jeermiyada ka-faa'iideystayaasha sida badan jirro uma keeni karaan qof caafimaad qaba.
Wadaag:
ka-goys
Qeexid
Ka-g. ah: weyl, nirig iwm oo naaska hooyadood ka go'ay.
Qaabnaxweed & Naxwe
m.l
m (magac) — magac (noun)
Qeyb: naxwe
l (Lab) — Lab (masculine)
Qeyb: naxwe | Jinsi: l
Wadaag:
kaa
Qeexid
(kuwaas, w) ld kaas1
Qaabnaxweed & Naxwe
mu.ti.l
mu (magacuyaal) — magacuyaal (pronoun)
Qeyb: naxwe
ti (tilmaame) — tilmaame (demonstrative)
Qeyb: naxwe
l (Lab) — Lab (masculine)
Qeyb: naxwe | Jinsi: l
Wadaag:
kaa
Qeexid
Magacuyaal layeele oo tilmaamaya qofka labaad ee kelida ah. Tus. “Cali wargeyska ayuu iiga kaa qaatay”.
Qaabnaxweed & Naxwe
mu.dhm.ly
mu (magacuyaal) — magacuyaal (pronoun)
Qeyb: naxwe
dhm (Dhimman) — Dhimman (clitic)
Qeyb: naxwe
ly (layeele) — layeele (object)
Qeyb: naxwe
Wadaag:
kaa
Qeexid
ld kaaga2.
Qaabnaxweed & Naxwe
dk.lh.l
dk (Dibkabe) — Dibkabe (suffix)
Qeyb: naxwe
lh (laahansho) — laahansho (possessive)
Qeyb: naxwe
l (Lab) — Lab (masculine)
Qeyb: naxwe | Jinsi: l
Wadaag:
kaa
Qeexid
ld kaas2.
Qaabnaxweed & Naxwe
dk.ti.l
dk (Dibkabe) — Dibkabe (suffix)
Qeyb: naxwe
ti (tilmaame) — tilmaame (demonstrative)
Qeyb: naxwe
l (Lab) — Lab (masculine)
Qeyb: naxwe | Jinsi: l
Wadaag:
kaab
Qeexid
Wax xoojin.
Qaabnaxweed & Naxwe
f.g1
f (Fal) — Fal (verb)
Qeyb: naxwe
Labdhedig
-bay, -btay
Wadaag:
kaabad
Qeexid
Dhismo yar oo dhulka ka kacsan.
Buundo.
Qaabnaxweed & Naxwe
m.dh
m (magac) — magac (noun)
Qeyb: naxwe
dh (Dheddig) — Dheddig (feminine)
Qeyb: naxwe | Jinsi: dh
Wadaag:
kaabi
Qeexid
Kab yar oo falag ah oo derinta afka looga tolo.
(fk) Meel aad u dhaw.
(-iyo, m.dh) Qoryaha ceelka afka laga saaro midkood; raar; xakab.
Qaabnaxweed & Naxwe
m.l
m (magac) — magac (noun)
Qeyb: naxwe
l (Lab) — Lab (masculine)
Qeyb: naxwe | Jinsi: l
Wadaag:
kaabid
Qeexid
eeg kaab.
Qaabnaxweed & Naxwe
m.f.dh
m (magac) — magac (noun)
Qeyb: naxwe
f (Fal) — Fal (verb)
Qeyb: naxwe
dh (Dheddig) — Dheddig (feminine)
Qeyb: naxwe | Jinsi: dh
Wadaag:
kaabsol
Qeexid
(-llo, m.dh) ld kaabsul.
Qaabnaxweed & Naxwe
m.l
m (magac) — magac (noun)
Qeyb: naxwe
l (Lab) — Lab (masculine)
Qeyb: naxwe | Jinsi: l
Wadaag:
kaabsul
Qeexid
Xuub qira yar oo daawo buda ahi ku jirto oo afka laga qaato. ld kaabsol.
Qaabnaxweed & Naxwe
m.l
m (magac) — magac (noun)
Qeyb: naxwe
l (Lab) — Lab (masculine)
Qeyb: naxwe | Jinsi: l
Wadaag:
kaabul
Qeexid
(-llo, m.dh) Qof ciidanka qalabka sida ka tirsan oo laba alif leh.
Qaabnaxweed & Naxwe
m.l
m (magac) — magac (noun)
Qeyb: naxwe
l (Lab) — Lab (masculine)
Qeyb: naxwe | Jinsi: l
Wadaag:
kaad
Qeexid
Irridda aqalka xaggiisa gudaha.
Labada udub oo aqalka irriddiisa ku mudan midkood.
Qaabnaxweed & Naxwe
m.l
m (magac) — magac (noun)
Qeyb: naxwe
l (Lab) — Lab (masculine)
Qeyb: naxwe | Jinsi: l
Wadaag: